Organizatorzy Dolnośląskiego Festiwalu Nauki w Regionie zapraszają na spotkania z nauką do Głogowa, miasta o bogatej historii, które powoli zrzuca skórę „szarego” przemysłowego ośrodka i zaczyna przyciągać turystów. W Głogowie uwagę turystów przykuwa Pomnik Dzieci Głogowskich wspominający słynną, tragiczną Obronę Głogowa jak również Zamek Książąt Głogowskich, którego atrakcją jest Wieża Głodowa. Pełny program DFN w Głogowie dostępny jest tutaj, a poniżej kilka propozycji.
Mikroorganizmy towarzyszą ludziom od zarania dziejów, ich obecność może być dla człowieka zbawienna lub niebezpieczna. Wśród drobnoustrojów zamieszkujących organizm Homo sapiens najliczniejsze są bakterie nie zawsze współpracujące z nami na takich zasadach jakbyśmy sobie życzyli. Najpowszechniejszym sposobem zwalczania tych niechcianych mieszkańców są antybiotyki, naturalne wtórne produkty metabolizmu mikroorganizmów. Ich obecność doprowadziła do znacznego spadku ich skuteczności. Naukowcy niestrudzenie poszukują alternatyw dla antybiotykoterapii. Opracowano nowatorską strategię leczenia opartą na terapii fotodynamicznej, polegająca na wchłanianiu światła przez określone cząsteczki bakterii zwane porfirynami, które następnie wytwarzają toksyczne substancje chemiczne zabijające drobnoustroje. Jesteście zainteresowani tematem Światło zamiast antybiotyków zapraszamy, wysłuchajcie wykładu o silnym bakteriobójczym lub bakteriostatycznym działaniu antybiotyków.
Challenges for climate protection
W XX wieku światowe wykorzystanie paliw kopalnych, a także wydobycie zasobów materiałowych uległy dziesięciokrotnemu zwiększeniu. Ta era pozornie obfitych i tanich zasobów dobiega końca. Surowce, woda, powietrze, bioróżnorodność oraz ekosystemy lądowe, wodne i morskie są zagrożone. Degradacja gleby i jej użytkowanie, niedobór wody, susze i powodzie, zanieczyszczenie chemiczne, nadmierna eksploatacja zasobów i utrata różnorodności biologicznej mają negatywny wpływ. Przewiduje się, że bez zwiększania efektywności we wszystkich sektorach, w tym bez wprowadzania innowacyjnych systemów wodnych, w ciągu 20 lat zapotrzebowanie na wodę przekroczy jej podaż o 40%, co będzie skutkować deficytem i niedoborem wody. Zastanawiasz się jak zapobiec globalnemu ociepleniu, zapraszamy na wykład Wyzwania dla ochrony klimatu w języku angielskim.
Jak żyć i jak się uczyć, żeby się nauczyć
Uczenie się jednym z nas przychodzi łatwiej, innym przyswajanie pewnych informacji przysparza niemało zmartwień. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę jak skomplikowane mechanizmy molekularne uaktywniane są w trakcie tego procesu. Wyróżniamy dwa rodzaje pamięci opisowej (deklaratywnej) w zależności od czasu jej trwania. Pamięć krótkotrwała (short term memory) utrzymuje się od kilku sekund lub minut nawet do kilku godzin oraz pamięć długotrwałą, (long term memory), która zachowuje ślady większej ilości doznań trwale/przez długi czas. Podczas wykładu Jak żyć i jak się uczyć, żeby się nauczyć zostaną przedstawione mechanizmy molekularne uczenia się i tworzenia pamięci, a także ich związek ze stylem życia i metodami uczenia się. Zapamiętaj, wybierz się na ten wykład.
Zjawisko Quorum Quenching jest specyficznym systemem komunikacji pomiędzy drobnoustrojami z udziałem związków chemicznych, ściśle kontrolowanym przez określone geny w odpowiedzi na liczebność populacji drobnoustrojów. Charakterystyka zjawiska quorum sensing i jego rola w aspekcie formowania i funkcjonowania biofilmu w inżynierii środowiska, budownictwie, medycynie oraz gospodarstwie domowym ma istotne znaczenie. Człowiek w nierównej walce z patogenami odkrył, że deszyfrując język komunikacji drobnoustrojów (quorum sensing), zakłócając go może sprawić, że nawet najgroźniejsi przeciwnicy tracą oręż w swej ręce. Organizatorzy zapraszają na wykład o drobnoustrojach i wojnie informacyjnej w medycynie.
Jak odczytać DNA? – od teorii do praktyki laboratoryjnej
Podczas wykładu Jak odczytać DNA? – od teorii do praktyki laboratoryjnej przybliżona zostanie tematyka kwasów nukleinowych, czyli DNA i RNA. Wyjaśnione będą podstawowe zagadnienia z nimi związane – budowa/funkcja/możliwość wykorzystania w diagnostyce laboratoryjnej. Wśród zaprezentowanych technik znajdzie się izolacja RNA/DNA z hodowli komórkowych, cięcie DNA enzymami restrykcyjnymi, barwienie i rozdział DNA na żelu agarozowym oraz RT Real Time-PCR. Gościu festiwalowy, przyjdź posłuchaj o DNA cząsteczce zawierającej unikalną dla każdego człowieka informację genetyczną.
Rozwój sztucznej inteligencji – inteligencji wykazywanej przez urządzenia sztuczne rozwija się intensywnie. Obecnie wkraczamy w spektrum rozwoju tej dziedziny. Zastanawiamy się jakie zawody mogą powstać w przyszłości? Jakich kompetencji oczekują pracodawcy dzisiaj, a jakich mogą oczekiwać za lat kilkanaście? Jakie testy i kwestionariusze mogę wykonać, aby przekonać się o swoich zawodowych i osobowościowych predyspozycjach? Zapowiada się niezwykle interesujący wykład o sztucznej inteligencji, o jej ewolucji i roli w systemach ERP.
Nieśmiertelność – życie które nigdy się nie kończy, nieuleganie śmierci. W innych znaczeniach nieśmiertelność może oznaczać też posiadanie nieprzemijalnej wartości lub wieczną obecność i nieuleganie zmianom. W ramach tegorocznego przewodniego tematu Festiwalu Nauki – Od Science Fiction do Science, wyruszymy tropem nieśmiertelności… To co jeszcze niedawno pokazywano na ekranach kin, dziś może stać się czymś na wyciągnięcie ręki, a jutro całkowicie osiągalnym. Nieśmiertelność – podświadomie wszyscy do niej dążymy, ale również się jej boimy. Czy jest możliwa? I co najważniejsze – jeśli jest możliwa, to czy chcemy być nieśmiertelni? Podczas wykładu podyskutujemy o różnych ścieżkach badań, które są obecnie prowadzone w kontekście nieśmiertelności. Nie zabraknie też najnowocześniejszej technologii, dzięki której możemy stać się wszystkim tym, czym chcemy.
Pokaz – fascynująca wędrówka po różnych obszarach chemii, prezentuje ciekawe i zaskakujące reakcje, zawiera pouczające informacje. Pokazy Magia chemii dla najmłodszych stanowią możliwość wprowadzenia nawet najmłodszych dzieci w świat chemii, łącząc naukę ze świetną zabawą. Podczas pokazu zaprezentowane zostaną proste efektowne/ kolorowe doświadczenia, które mogą być nie tylko znakomitą atrakcją, lecz również inspiracją do zdobywania wiedzy. Wykorzystanie składników, które można znaleźć w domu, pozwoli słuchaczom na przeprowadzenie części doświadczeń samodzielnie.
Tajemniczy Dolny Śląsk – miejsca opuszczone
Tajemniczy Dolny Śląsk zaskakuje niezwykłymi, zagadkowymiczasami, zapomnianymi miejscami, o których warto posłuchać. To między innymi tereny dawnych lotnisk poniemieckich i poradzieckich, zapomniana świątynia Hitlera w Wałbrzychu, Pstrąże – posowieckie miasteczko wojskowe, Kaplica czaszek w Czermnej. Dolny Śląsk niczym włoska Piza ma też swoją krzywą wieżę. Krzywa wieża Frankensteina budzi podziw zwiedzających. Nie można również pominąć Cisu Henrykowskiego – najstarszego drzewa w Polsce. Posłuchaj o tych zagadkowych miejscach na Dolnym Śląsku, również o pięknych schroniskach w Sudetach , których już nie ma lub pozostały po nich tylko ruiny.
Jak wiele możliwości mają bakterie, by nas pokonać
Bakterie, grupa mikroorganizmów występująca we wszystkich biotopach. Niektóre z nich mogą zakłócać funkcjonowanie organizmów, powodując u nich choroby. Bakterie chorobotwórcze stosują wiele strategii w celu pokonania naszego układu odpornościowego, aby przeżyć i się rozmnożyć, co w konsekwencji dla nas, może prowadzić do rozwinięcia wielu groźnych chorób. Podczas wykładu Jak wiele możliwości mają bakterie by nas pokonać omówione zostaną różne strategie wykorzystywane przez patogenne bakterie do pokonania bariery naszego układu immunologicznego. Poruszone zostaną również strategie obronne układu immunologicznego wykorzystywane do przeciwstawiania się tym bakteryjnym inwazjom.
Zapraszamy…
prof. dr hab. inż. Jadwiga Sołoducho (Pełnomocnik Środowiskowego Koordynatora DFN ds. regionu)